ความรักระหว่าง ม.ร.ว.หริพันธุ์ กับ ชนนี ดูเหมือนจะมีอุปสรรคใหญ่หลวงขวางกั้นอยู่ นั่นคือ หม่อมชุลี ผู้ไม่เคยให้ความรักแก่ใครอย่างแท้จริงนอกจากตนเอง
 
นักแสดงละคร ริษยา ช่อง 7
 
ดวงดาว จารุจินดา – หม่อมชุลี
บดินทร์ ดุ๊ก – ท่านชายหริพันธุ์
วิชชุดา สวนสุวรรณ – ชนนี
บิลลี่ โอแกน – ชนก
ปัทมวรรณ เค้ามูลคดี – ท่านหญิงวรรณสิกา
ชุติมา นัยนา – อบสวาท
ดวงใจ หทัยกาญจน์ – หม่อมชวนชื่น

สักการ ธนศักดิ์ ชายหนุ่มที่จมอยู่กับความทุกข์ใจ หลังจากที่คู่หมั้นได้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุ เขาจึงกลายเป็นคนเงียบขรึม โมโหร้าย ทำให้สักการเป็นผู้ชายที่ไร้หัวใจ พฤติกรรมของสักการสร้างความทุกข์ใจให้กับครอบครัวเป็นอย่างมาก ดำรง และชุลี พ่อแม่และ อาฬวี น้องสาวของเขา และการที่สักการรู้สึกเบื่อหน่ายในชีวิตเพราะต้องการจะอยู่อย่างสงบ จึงขอไปอยู่ที่บ้านย่านชานเมืองตามลำพัง โดยเอา นายเพิ่ม คนรับใช้ชายไปอยู่เป็นเพื่อนเท่านั้น ชุลีแม่ของเขาจึงโทรไปปรึกษา ปริม เพื่อนสนิทที่เชียงใหม่

กับลูกชายและลูกสาวของเขาได้แก่ แพะ และปุริมาน เพราะว่าสามีของปริมเสียชีวิตตั้งแต่ลูกทั้งสองยังเด็ก ปริมจึงเลี้ยงลูกด้วยการทำไร่ลำไย โดยมีบริษัทส่งออกอยู่ที่กรุงเทพฯ ปริมตัดสินใจลงมากรุงเทพฯ กับปุริมานเพื่อมาเยี่ยมชุลี และมาดูงานที่บริษัทส่งออกลำไยกระป๋องด้วย โดยชุลีและอาฬวีพาสองแม่ลูกไปพักผ่อนที่บ้าน แล้วโทรบอกให้สักการกลับมาที่บ้านเพื่อมาหาปริม เมื่อสักการมาถึงบ้านจึงได้เจอแต่ปริมเท่านั้น สักการพูดคุยกับปริมสักพักก็ขอตัวกลับบ้าน

ปุริมานก็หนีออกมาเพื่อนำ ของฝากไปให้ นิตยา เพื่อนร่วมชั้นที่สนิทกัน ปุริมานไม่เคยไปบ้านของนิตยามาก่อน จึงทำให้ปุริมานหลงทางเดินเข้าไปในซอยเปลี่ยว พบกับชายวัยรุ่นที่พยายามจะปล้ำเธอ แต่ว่าโชคดีที่สักการขับรถผ่านมาเห็นพอดี สักการจึงลงไปช่วยเหลือปุริมาน ปุริมานสลบไปสักการจึงจำใจพาปุริมานกลับไปที่บ้าน ปุริมานฟื้นขึ้นมาจึงไปทำกับข้าวให้เขาเพื่อขอบคุณที่สักการช่วยเหลือปุริ มานไว้ ปุริมานออกมาจากบ้านของสักการ ก็พบกับนิตยาเพื่อนของเธอ

นิ ตยาจึงพาปุริมานมาอยู่ในบ้านของตนเอง ทำให้ปุริมานได้รู้ความจริงว่าบ้านของนิตยาและบ้านสักการอยู่ติดกัน ปุริมานได้พบกับ วรมิตร พี่ชายของนิตยาซึ่งหลงรักปุริมานตั้งแต่แรกเห็น จากนั้นสักการถูกแม่ของเขาบังคับให้ไปทานข้าวที่บ้านเพื่อเลี้ยงส่งปริมและ ลูกสาว เมื่อสักการไปถึงทำให้เขาได้รู้ว่าปุริมานเป็นลูกสาวของปริม ปุริมานเองก็ตกใจที่รู้ว่าสักการเป็นลูกชายของชุลี ชุลีเห็นความสดใสและน่ารักของปุริมานจึงคิดที่จะสู่ขอปุริมานให้สักการ และบอกว่าเรื่องนี้ต้องขึ้นอยู่กับปุริมานและสักการด้วย

เมื่อวัน แต่งงานมาถึงสักการรู้จะต้องแต่งงานกับปุริมานก็โวยวายใหญ่ ชุลีจึงต้องแกล้งป่วยหนักขอร้องให้สักการแต่งงาน สักการจึงยอมเข้าพิธีแต่งงาน รังสิตา น้องสาวของ รังสิยา อดีตคู่หมั้นของสักการกลับมาจากต่างประเทศ รู้ข่าวว่าสักการแต่งงานกับปุริมานแล้ว เธอก็เสียใจมากเพราะว่ารังสิตาแอบหลงรักสักการมานานแล้ว แต่เพราะว่าสักการเป็นคู่หมั้นของพี่สาว เธอจึงเก็บความรู้สึกของเธอไว้ สักการได้พบกับรังสิตาเขาก็ตกใจมาก รังสิตามีหน้าตาคล้ายกับพี่สาวมากเหมือนกับเป็นคนๆ เดียวกัน

สักการ และปุริมานก็ไปอยู่ในบ้านย่านชานเมือง ปุริมานพยายามทุกวิธีให้สักการอารมณ์ดีขึ้น จนบางครั้งสักการรู้สึกรำคาญปุริมานมาก เวลาที่รังสิตามาเยี่ยมสักการและปุริมานที่บ้าน ปุริมานจะแวะไปนั่งเล่นที่บ้านของนิตยาเป็นประจำ วรมิตรจึงได้ใกล้ชิดกับปุริมานมากขึ้น ทำให้สักการไม่พอใจ สักการและปุริมานทะเลาะกันในเรื่องของวรมิตร ปุริมานไม่อยากทุกข์ใจจึงขออนุญาตไปช่วยพี่ชายทำงานที่บริษัท สักการไม่ยอมให้ปุริมานไปทำงาน ปุริมานจึงประชดกลับไปว่าการที่สักการไม่ไปทำงาน

แล้วเอาแต่นั่งจม อยู่กับความทุกข์เป็นสิ่งที่น่าอายมากกว่า สักการโกรธมากบอกปุริมานว่าเขาจะกลับไปทำงานแล้ว โดยที่สักการได้เปิดบริษัทรับออกแบบบ้าน แต่ว่ากิจการไม่ค่อยดี ในที่สุดสักการก็ต้องปิดกิจการลง แต่ปุริมานก็ไม่เคยเยาะเย้ยเขาและยังให้กำลังใจสักการเสมอ สักการเริ่มมีความรู้สึกดีๆ กับปุริมานมากขึ้น ชีวิตรักของทั้งคู่เริ่มไปได้ด้วยดี แต่ว่ารังสิตาไม่พอใจเป็นอย่างมาก เธอจึงคิดวางแผนให้ปุริมานกับสักการบาดหมางกัน โดยรังสิตาทำสำเร็จเธอจึงดีใจมาก

ทั้งคู่ทะเลาะกันใหญ่โต อาฬวีกับแพะจึงรู้ว่าทั้งคู่ต้องมีเรื่องหมางใจกัน จึงชวนทั้งสองไปเที่ยวทะเลเพื่อปรับความเข้าใจกัน โดยมีนิตยา, วรมิตร และรังสิตา ตามไปด้วย แต่ว่าการที่ไปเที่ยวทะเลในครั้งนี้กลับทำให้ทั้งคู่เข้าใจผิดกัน สักการเข้าใจผิดปุริมานกับวรมิตรว่าทั้งคู่นัดพบกันทำให้ปุริมานหนีกลับบ้าน ที่เชียงใหม่ สักการจึงไปตามปุริมานที่เชียงใหม่ แต่รังสิตาก็ห้ามไว้ไม่ให้สักการไปตามปุริมาน จึงแกล้งพูดว่าสักการลืมพี่สาวของตนเองไปแล้ว สักการปฏิเสธแต่ว่ารังสิตาไม่เชื่อ

เธอจึงท้าให้สักการหย่ากับปุริ มาน เพื่อให้วิญญาณพี่สาวของตนเองสบายใจ สักการจึงต้องรับปากรังสิตาเขาจึงขึ้นมาเชียงใหม่เพื่อมาขอหย่ากับปุริมาน ปุริมานตอบตกลงแต่เธอขอให้สักการกลับไปรอที่กรุงเทพฯ ระหว่างทางรถเกิดอุบัติเหตุตกลงเหว แม้แต่ร่างของปุริมานก็หาไม่เจอสักการเสียใจมาก จนกระทั่งวันหนึ่งอาฬวีชวนสักการไปงานวันเกิดของเพื่อน สักการได้พบกับ แก้ว ที่พึ่งเรียนจบจากต่างประเทศ แก้วกับปุริมานเหมือนกันมาก สักการจึงอยากพิสูจน์ด้วยการเชิญแก้วมาที่บ้าน

เพราะว่าพฤติกรรมการ กระทำของแก้วเหมือนปุริมานมากสักการจึงพยายามถามความจริงกับแก้ว แต่ว่าสักการก็ไม่ได้รู้ความจริง เพราะว่ารังสิตามาเห็นพอดีจึงเข้ามาขัดขวางเสียก่อน รังสิตาโกรธมากจึงคิดที่จะทำร้ายแก้ว เธอจึงขับรถตามแก้วมาที่บริษัทลำไยกระป๋อง จึงรู้ว่าแก้วคือปุริมาน ตอนแรกแก้วจะไม่คุยด้วย แต่รังสิตาเอาความลับว่าแก้วคือปุริมานมาอ้าง และสั่งให้ปุริมานไปจากชีวิตของสักการ ปุริมานไม่ยอมทั้งสองจึงทะเลาะกันอย่างรุนแรง และตบตีกันจนปุริมานเกือบพลัดลงจากตึก

ปุริมานขอร้องให้รังสิตาช่วย แต่รังสิตาไม่ช่วย และยังบอกความจริงกับปุริมานว่าเธอรักสักการ และทำได้ทุกอย่างแม้กระทั่งฆ่าพี่สาวของตัวเอง ทำให้สักการที่ตามมาได้ยินความจริงทั้งหมด สักการเข้าไปช่วยปุริมาน แต่ปุริมานล้มหัวกระแทกพื้นและเป็นลมแน่นิ่งไป สักการจึงต่อว่ารังสิตาและบอกกับรังสิตาว่าเขาไม่มีวันที่จะรักรังสิตาได้ สักการพาปุริมานมาที่โรงพยาบาล หมอบอกว่าอาการของแก้วเข้าขั้นวิกฤต เมื่อสักการเข้าไปเยี่ยมและมองไปที่หน้าของแก้วที่ไร้เครื่องสำอาง

เขา จึงแน่ใจว่าแก้วคือปุริมาน สักการเฝ้าดูอาการของแก้ว สักการสะดุ้งตื่นขึ้นมาแล้วพบว่าหัวใจของปุริมานหยุดเต้น สักการจึงกอดร่างของปุริมานเอาไว้ แล้วร้องไห้ น้ำตาของสักการจึงตกใส่ร่างของปุริมาน ทำให้หัวใจของปุริมานเต้นอีกครั้งหนึ่งราวกับปาฏิหารย์ ที่ริมทะเลหัวหินปุริมานกับสักการมาฮันนีมูนกันอีกครั้ง สักการขอโทษที่เคยทำให้ปุริมานต้องเสียใจ และขอบคุณที่เธอทำให้เขาได้รู้จักกับแสงสว่างอีกครั้ง หลังจากที่ต้องจมอยู่กับบาดาลใจที่เศร้าโศกมานานแสนนาน

ปานรุ้ง สมุทรเทวา บุตรสาวคนเดียวของนางคมขวัญเจ้าของกิจการบริษัทสมุทรเทวาเดินเรือ จบการ ศึกษาจากต่างประเทศ คมขวัญ วาดหวังไว้ว่าบุตรสาวคนนี้จะมารับช่วงดูแลกิจการเดินเรือต่อจากเธอ ในวันเลี้ยงต้อนรับการกลับมา ของปานรุ้ง เธอได้มีโอกาสพบ กติยา เพื่อนสนิทสมัยนักเรียนและเรือโทวาสุเทพ นทีพิทักษ์ คู่หมั้นของกติยา วาสุเทพ หลงรักปานรุ้งจนยอมถอนหมั้นจากกติยามาหมั้นกับปานรุ้งแทน กติยาโกรธแค้นมาก แต่แล้วเมื่อปานรุ้งได้พบกับชูนาม ดิเรกวิทยา เพลย์บอยหนุ่มนักเรียนนอก ที่น่าสนใจและมีชีวิตชีวากว่าวาสุเทพ ปานรุ้งตัดสินใจถอนหมั้นวาสุเทพส่งคืนให้กติยา และแต่งงานกับชูนาม โดยไม่ฟังคำคัดค้านจากคมขวัญ ผู้เป็นแม่เลย

กิจการเดินเรือของคมขวัญเสียหายหนักขึ้น ประกอบกับปานรุ้งให้ชูนามได้เข้ามามีส่วนบริหารงานโดย ไม่รู้ว่าเบื้องหลังชองชูนามนั้นคือนักพนันตัวยง เขาเริ่มเอาเงินมาหมุน หนักเข้าก็ลอบส่งของเถื่อนเพื่อให้หนี้พนัน แต่โชคไม่เข้าข้าง ชูนามกับพรรคพวกถูกจับได้ เพราะเกิดการฆาตกรรมนายช่างฝรั่งขึ้น เมื่อหลักฐานมัดตัวแน่นหนา ชูนามโดนจับและถูกตัดสินจำคุก 20 ปี ปานรุ้งเสียใจที่ถูกหลอกโดยสามีที่ตนรัก เธอสำนึกผิดที่ไม่เชื่อแม่ตั้งแต่ต้น แต่ทุกอย่างก็สายเกินไปเสียแล้ว ตระกูลสมุทรเทวาล้มละลาย ปานเทพ ดิเรกวิทยาบุตรคนแรกของเธอถือกำเนิดขึ้น หากแต่คมขวัญผู้เป็นแม่ ตรอมใจ และเสียชีวิตด้วยโรคหัวใจ ปานรุ้งล้มละลาย บ้านสมุทรเทวาที่เธออยู่มาตั้งแต่เกิดถูกยึด ปานรุ้งและลูกชายของเธอถูกไล่ออกจากบ้านหลังเสร็จงานศพแม่ ปานรุ้งสัญญากับตัวเองว่าลูกของเธอ จะต้องได้รับสิ่งที่ดีที่สุดและจะต้องไม่มีชีวิตตกต่ำเช่นเธอ

เกื้อ รุประมาณ ลูกชายคนขับรถที่ซื่อสัตย์ของคมขวัญ ผู้ซึ่งหลงรักปานรุ้งตั้งแต่เด็ก พาปานรุ้งกับปานเทพมา อยู่ที่บ้าน แต่ด้วยความเย่อหยิ่งของปานรุ้งทำให้แม่ของเกื้อไม่ค่อยชอบนัก และมักจะมีปากเสียงกันอยู่บ่อยๆ ปานรุ้งอยู่กับเกื้อ จนมีลูกชายด้วยกันอีกคนชื่อ ปรก ปานรุ้งส่งลูกทั้งสองของเธอเข้าโรงเรียนที่มีชื่อเสียง ซึ่งทำให้ค่าใช้จ่ายมากกว่าปกติ เกื้อต้องรับจ้างขับรถรับจ้างเพิ่มเติม ส่วนปานรุ้งก็ตัดสินใจหางานทำทั้งๆ ที่เธอไม่เคยต้องลำบากเลยในชีวิต เธอเริ่มทนความลำบากยากจนไม่ไหว ขณะนั้นเองวาสุเทพผู้ที่ยังรักปานรุ้ง อย่างไม่เปลี่ยน แปลงก็เข้ามาในชีวิตของเธออีกครั้ง เขายอมทิ้งกติยาและโดมลูกชายคนเดียวของเขา มาอยู่กับปานรุ้งและลูกๆของเธอ เกื้อรู้ตัวดีว่าตัวเองต่ำต้อยแค่ไหน จึงจำต้องปล่อยปานรุ้งไปสู่สิ่งที่ดีกว่า วาสุเทพสัญญาว่าจะดูแลเด็กๆ เป็นอย่างดี

ช่วงสงครามเวียดนาม ปานรุ้งอาศัยบารมีของวาสุเทพช่วยให้มีเส้นสายในวงการทหารอเมริกัน ปานรุ้งจึง เริ่มมีฐานะขึ้นอีกครั้ง เธอยังมีลูกกับวาสุเทพอีก 2 คน คือ ปานวาดและ ปกรณ์ ด้วยความเป็นลูกชายคนเล็ก และเกิดมาพร้อมกับโชคที่ทำให้ชีวิตเธอดีขึ้น ปานรุ้งจึงรักปกรณ์มาก ขณะที่ชูนามอยู่ในเรือนจำ ปานเทพแอบมาพบพ่ออยู่บ่อยๆ เมื่อปานรุ้งรู้เรื่องจึงส่งปานเทพ ไปศึกษาต่อที่อเมริกาทันที

14 ปีผ่านไป ลูกๆ ของปานรุ้งโตเป็นหนุ่มสาว ปานรุ้งตั้งใจจะให้ปานเทพที่เรียนจบบริหารธุรกิจจากอเมริกากลับมาดูแลกิจการ ทั้งหมดของเธอ ปานรุ้งวางแผนขยายธุรกิจของเธอโดยให้ปรก ลูกชายของเธอและนิชา ลูกสาวคุณนายนิรมลนักธุรกิจชื่อดังหมั้นกัน แต่เมื่อคุณนายนิรมลถูกฟ้องล้มละลาย ปานรุ้งจึงยกเลิก การแต่งงานทั้งหมด ปรกและนิชาช่วยกันหาทางออกทั้งคู่ตัดสินใจไปขอความช่วยเหลือ จากเกื้อผู้เป็นพ่อ ซึ่งบัดนี้ได้เป็นรัฐมนตรีกระทรวงคมนาคม ทำให้ปานรุ้งไม่พอใจเป็นอย่างมาก

ปานเทพดูแลกิจการทุกอย่างแทนปานรุ้งและได้ปรับปรุงกิจการไปในทิศทางของตน หากแต่ปานรุ้งไม่เห็นด้วย จึงมีปากเสียงกัน ปานเทพตัดสินใจออกจากบ้านไปทำธุรกิจกับชูนามซึ่งพ้นโทษออกมาจากคุกแล้ว

ปานวาดพบรักกับโดมดีเจหนุ่ม ทั้งสองมีความรักให้กันและกันอย่างมากมาย โดยที่ทั้งคู่ไม่รู้ว่าความรัก ของเขาทั้งสองนั้น ดำเนินอยู่บนเส้นทางของความเกลียดชัง เพราะโดมที่แท้จริงนั้นคือลูกชายของกติยา และวาสุเทพ และการที่ทั้งสองได้มีโอกาสพบรักกันนั้น ทั้งหมดเป็นแผนของกติยาที่ต้องการแก้แค้นปานรุ้ง โดยหวังให้โดมทำลายปานวาดและยิ่งกว่านั้น ทั้งคู่เป็นพี่น้องพ่อเดียวกัน สิ่งเลวร้ายนี้จะทำให้ทั้งปานรุ้ง และวาสุเทพต้องเจ็บปวดอย่างแสนสาหัสเช่นเดียวกับที่เธอเป็น

ส่วนปกรณ์ ได้พบรักกับ วิรินทร์ เพื่อนที่มหาวิทยาลัย ปกรณ์เองกังวลใจมาก เพราะรู้ว่าแม่คาดหวังในตัวเขามาก และจะไม่มีวันอนุญาตให้เขากับวิรินทร์ได้รักกันอย่างแน่นอน เพราะวิรินทร์เป็นเด็กสลัมที่ยากจน ปานรุ้งโกรธมากที่ปรกและนิชาแอบไปแต่งงานกัน เธอจึงลงโทษโดยไล่ทั้งสองคนไปอยู่เรือนเล็ก และต่อว่าเกื้ออย่างหนัก และเธอก็ต้องโกรธมากขึ้น เมื่อรู้ว่าปานเทพไปอยู่กับชูนามผู้เป็นพ่อ ยิ่งไปกว่านั้นปานวาดลูกสาวคนเดียวของเธอ ยังถูกไล่ออกจากมหาวิทยาลัย เธอจึงต้องกักบริเวณปานวาดไม่ให้ออกไปไหน

ปานเทพร่วมกับชูนามทำกิจการแชร์ผิดกฎหมาย แต่ถูกจับได้ หุ้นส่วนหักหลังกันเอง ทั้งคู่โดนเจ้าหนี้ตามล่า ชูนามให้ปานเทพกลับมาขอความช่วยเหลือจากแม่ แต่ถูกปฏิเสธ ด้วยความวู่วามปานเทพเผลอทำร้ายปานรุ้ง จนบาดเจ็บ แล้วหนีไป ชูนามถูกฆ่าตายเพราะปกป้องปานเทพ านรุ้งช่วยปานเทพหนีออกนอกประเทศก่อนถูกจับ ทำให้ปานเทพได้รู้ถึงความรักและการให้อภัยจากผู้ที่เป็นแม่แม้ว่าเขาจะทำผิด ต่อแม่มากก็ตาม

ปานวาดตัดสินใจหนีออกจากบ้านไปกับโดม ทั้งคู่ติดยาเสพติดและตกระกำลำบากายทรัพย์สินติดตัวที่มีอยู่จนหมด โดมลงแดงต้องการยา ด้วยความรักของปานวาด เธอจึงยอมเป็นผู้หญิงหากิน เพื่อหาเงินมาซื้อยาเสพติดให้โดม เธอไม่กล้ากลับไปหาแม่ เพราะคิดว่าตนเป็นลูกที่ไม่ดี ทำลายความฝันของแม่ วาสุเทพมาตามหาปานวาด ที่บ้านกติยา และได้รู้ความจริงทั้งหมดว่าเป็นแผนการของกติยา วาสุเทพตกใจมาก ทำให้อาการโรคหัวใจกำเริบ จนเสียชีวิต

ทางด้านปกรณ์นั้น นับวันก็รักวิรินทร์มากยิ่งขึ้น และสับสนเมื่อรู้ว่าแม่ยิ่งคาดหวังกับตัวเขามาก เพราะผิดหวังจาก พวกพี่ๆ แต่ในที่สุดปกรณ์ตัดสินใจยืนยันความรักของตนกับวิรินทร์ ปานรุ้งจำใจต้องจัดงานแต่งงานให้ทั้งคู่ แต่ต่อมาด้วยความที่ปกรณ์ยังไม่เป็นผู้ใหญ่พอจึงเกิดเข้าใจผิด ปกรณ์ระแวงว่าลูกในท้องวิรินทร์ไม่ใช่ลูกเขา วิรินทร์เสียใจและทิ้งปกรณ์ไป ปกรณ์ยอมรับไม่ได้ และโทษว่าเป็นความผิดของแม่ จึงก่อโศกนาฎกรรม ครั้งใหญ่ขึ้นเพื่อให้แม่รู้ว่าความรู้สึกของการที่ต้อง เสียคนที่รักที่สุดไปเป็นอย่างไร ส่วนเกื้อตามหาปานวาด จนพบและพากลับมาหาปานรุ้งด้วยสภาพไม่ปกติ ปานรุ้งรับปานวาดกลับบ้านและรักษาเธอจนอาการค่อยดีขึ้น

ตำนานความรักอันยิ่งใหญ่ของปานรุ้ง ปิดฉากลงพร้อมกับบทสุดท้ายของชีวิตเธอ ความรักเช่นไรที่จะถูกต้องงดงาม คำถามนี้ยังคงไร้คำตอบ มีทางเลือกอีกมากมายให้ได้ทดลอง และเรียนรู้ ขอเพียงแต่อย่าหยุดที่จะค้นหา และเดินทางไปพร้อมกับหัวใจที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความรัก